Op deze en volgende pagina’s de beschrijving van de 2e Westreis van het vliegkampschip Hr.Ms. Karel Doorman in het jaar 1952. De Doorman ging eerst zelfstandig naar de Nederlandse Antillen om daar het vsq 1 met personeel en materieel af te leveren voor het vliegveld Hato nabij Willemstad op Curacao.

Later zou het vliegkampschip, na een rendez-vous met de overige smaldeel schepen.  als vlaggeschip worden toegevoegd aan het smaldeel 5.

Als tijdelijke gast aan boord was de eerder vanaf Bonaire ‘ontvoerde’ scheggebeeld de ‘Gouden Verrader’. Deze zou op Bonaire weer worden overgedragen aan de heer Gerharts, die zijn gouden lieveling twee jaar had moeten missen.

Aan boord embarkeerden van VSQ 2 de Fireflies: P-57, 65, 70, 71, 72, 77 en 79.
Van vsq 860 de Seafuries: F-3, 6, 9, 13, 19, 20 en 29.

Hieronder enkele krantenartikelen met betrekking tot het vertrek en de samenstelling van het smaldeel 5.

KAREL DOORMAN NAAR DE ANTILLEN.

Na ongeveer een jaar op de werf te hebben doorgebracht is hedenmiddag naar zee vertrokken het vliegkampschip Hr. Ms. Karel Doorman onder commando van de ktz G.Koudijs.
De Karel Doorman zet koers naar de Nederlandse Antillen. Op 24 januari 1952 wordt het schip te Willemstad verwacht.
Behalve het uit Seafuries bestaande vsq 860 en het uit Fireflies bestaande vsq 2 van de Marine Luchtvaartdienst, welke aan boord van deze bodem zijn ingedeeld, bevindt zich op dit vliegkampschip ook het uit 12 Fireflies bestaande vsq 1 van de MLD, onder bevel van de ltz vlieger der 1e klasse P. van Waart, welk vliegtuig squadron in de Nederlandse Antillen zijn basis zal krijgen.
Nadat men oefeningen in de West zal hebben gehouden, zal de Karel Doorman koers zetten naar de Westkust van Africa, de Middellandse Zee en de Golf van Biscaye.
Bij de Kaapverdische eilanden zal de Karel Doorman met andere Nederlandse oorlogsbodems een smaldeel vormen en gedurende de laatste 2 weken van de reis, die op 5 april weer in Rotterdam zal eindigen, zullen waarschijnlijk nog oefeningen worden gehouden met de Britse Home Fleet.

Uit het Algemeen Dagblad en het NRC van 10 en 11 Januari 1952

SMALDEEL VAART UIT.

Oefening van twee maanden.

Onder bevel van commandeur F.T.Burghard zal het oefensmaldeel 5 op 4 februari weer uit Rotterdam zee kiezen. Behalve het vliegkampschip Hr.Ms. Karel Doorman, dat zich pas later bij het smaldeel zal voegen, bestaat het uit torpedobootjager Hr.Ms. Banckert, de fregatten Hr.Ms. De Zeeuw en van Zijll en de onderzeeboten Hr.Ms. Tijgerhaai en Zwaardvis.
Het smaldeel zal van 8 tot 10 februari te Portland verblijven, waarna op 21 februari tussen de Kaapverdische eilanden en Casablanca rendez-vous wordt gemaakt met de Karel Doorman.
Van 22 tot 27 februari ligt het smaldeel te Casablanca, van 7 tot 10 maart te Algiers, van 14 tot 17 maart bij Gibraltar en van 21 tot 26 maart te Lissabon.
Op 5 april worden de schepen in Nederland terug verwacht.
Gedurende de reis zullen vliegoefeningen worden gehouden, oefeningen op het gebied van verkenning en onderzeeboot-bestrijding, aanvals-, vuurleidings en schietoefeningen.

Algemeen Handelsblad 1 februari 1952

Op donderdag 10 januari 1952 was er wederom het vertrek van Hr.Ms. Karel Doorman naar de Nederlandse Antillen. Dit werd de 2e Westreis van het vliegkampschip.

Ook deze 2e reis stond in het teken van het vervoeren van materieel en op de heenreis was het vliegkampschip wederom meer vrachtschip dan carrier.

Buiten de boord squadrons 2 en 860 met respectievelijk Fireflies en Seafuries, waren ook 12 Fireflies van squadron 1 ingescheept voor vervoer van het MVKV naar het vliegveld Hato in Willemstad. Dit squadron 1 onder bevel van de ltzv 1 P. van Waart, zal gestationeerd blijven op Hato.
Buiten de de vliegtuigen een enorme hoeveelheid reserve onderdelen en andere benodigde materialen.

“HEERLIJK WEER” naar de West.

Nou zo heerlijk was het weer niet bij vertrek op 10 januari 1952. Als ik de commandant was geweest zou ik een paar dagen gewacht hebben. We hebben hard moeten werken om de lading van squadron 1 zeevast te zetten in de hangaar. Twee dagen zijn we daarmee bezig geweest verteld een vliegtuigmaker. Driehonderd ton extra lading en een squadron Fireflies hadden we bij ons. Nou ik kan u vertellen dat is een “puist”.

Ruw geschat zo'n 15 meter lang – 8 meter breed en 2,5 meter hoog, bestaande uit kisten, meubilair, reserve onderdelen enz. bestemd voor Hato. We hadden de hele zaak goed afgedekt met stalen netten en goed vastgesjord tegen schuiven. Komt daar een snuggere maat, gaat naar de majoor en wijst met een breed gebaar naar die enorme stapel en zegt hij namens meneer “Dinges” effe een kistje met vliegkleding eruit moet hebben. Mijn majoor, een piekfijne vent, keer eerst naar ons, toen naar de vragensteller en vervolgens naar de lading.
We merkten toen aan z'n gezicht en gebaren te oordelen dat hij een beroerte nabij was. Die knul wist niet hoe snel hij de hangaar moest verlaten.

Na zo'n klus ga je uiteraard niet te laat onder zeil. Nu weet ik ook hoe een luchtpostbrief zich voelt in een postzak. Want zodra de kooien hangen lig je als haringen in een ton, hangend - boven – onder en naast elkaar. En dan zal je nog de pech hebben dat je met je gezicht in de buurt van een ander z'n “kakkies” ligt.

Tijdens de reis waren er 1398 man aan boord die allemaal hun natje en droogje op tijd moeten hebben. Daar is het volgende voor ingeslagen:

3.000 kg koffie; 14.000 kg suiker; 38.000 kg vleeswaren; 25.000 kg kaas; 15.000 kg vers varkensvlees; 1.000 kg vers rundvlees; 5.000 kg erwten; 5.000 kg bruine bonen; 5.000 kg kapucijners; 6.000 kg rijst; 6.500 kg verse groente; 25.000 blikken melk; 4.000 kg vet; 52.000 kg meel ( voor dagelijks 550 broden); 30.000 kg aardappelen.

Dit is maar een kleine opsomming van wat nodig is om de bemanning in goede conditie te houden.

Oh, ja voor drinken werd cola en limonade ingeslagen en verder nog 24.000 flesjes bier.
Om maar niet te spreken over de 'de afdeling gedestilleerd' voor de officieren en onderofficieren.

Uit ‘De Dikke Boot’.

(foto 6522) Op weg via de Nieuwe Waterweg naar open zee en een groot aantal Fireflies aan dek van de Doorman. Op de voorgrond is het nummer 25 zichtbaar van de Firefly 16-25 (P-25) van vsq 1 en dus bestemd voor de stationering op het vliegveld Hato op Curacao.

(foto 5399) Nog een opname, gezien het tenue in betere weersomstandighedenvan de lading vliegtuigen op het vliegdek van de Karel Doorman.
Foto Arie Hoog.

Deze reis niet de knalgele Sea Otter voor reddingen op grotere afstand van het vliegkampschip, maar een heuse Sikorsky S-51 reddingshelikopter, weliswaar ook in een knalgele uitvoering. Dit was de eerste en enige helikopter van onze MLD.

(foto 0787) Enkele bemanningsleden van de Doorman poseren voor de nieuwe aanwinst aan boord van het vliegkampschip. Op de achtergrond het eiland en enkele Fireflies op het achterdek.
Foto ontvangen van Gert Wassink.

(foto 6820) Hierbij een kleurenopname van deze Sikorsky S-51 helikopter. Een opvallende verschijning in deze kleur. Bij een ditch in zee een meer dan vrolijke verschijning voor de drenkelingen.
Foto ontvangen van Herman te Boekhorst.

Op woensdag 23 januari 1952 arriveerde het vliegkampschip Karel Doorman in de wateren van Curaçao, waar werd afgemeerd in de Caracasbaai.

Kort voor de binnen lopen van de Doorman waren 7 Seafuries en 12 Fireflies afgevlogen voor een flypast over Willemstad om na afloop te landen op vliegveld Hato.
De helicopter Jezebel zorgde voor de nodige ophef door naast de Pontjesbrug te gaan hangen, dit tot groot genoegen van de  Curacaose aanwezigen.

In de Caracasbaai was er weer werk aan de winkel omdat de enorme voorraad reserve-onderdelen en ander materiaal werd uitgeladen en vervoerd naar het vliegveld Hato.
Ook het personeel van vsq 1, dat geplaatst werd op Hato, debarkeerde vanaf het vliegkampschip naar hun nieuwe onderkomen(s) op het vliegveld.

Op weg naar Caracao had de Sikorsky S-51 reeds aan boord van de Doorman zijn 'kunstjes' laten zien aan een enthousiaste bemanning. Later deed de heli dit nog eens dunnetjes over door naast de 'Pontjesbrug' te gaan hangen, dit tot groot genoegen van de inwoners van Willemstad.

(foto 7357) Overzicht van de ligging van de Nederlandse Antillen, bestaande uit de Boven- en Onderwindse eilanden.

(foto 7397) Kaart van de Caracasbaai nabij Willemstad. Hier werden de reservedelen en andere goederen voor vsq 1 uitgeladen en naar Hato vervoerd via de Caracasbaaiweg.

(foto 3030) De bemanning van het vliegtuigsquadron 1 poseren op het vliegdek van de Doorman voor een van hunner Firefly vliegtuigen onderweg naar Curacao. Zijn nog gekleed in het Europese tenue.

(foto 0792) Ook personeel van het vsq 860 nemen de kans waar om voor een hunner Seafury te poseren. Een leuk plaatje voor het thuisfront of ter herinnering aan deze reis.
Foto ontvangen van Gert Wassink.

Op dinsdag 29 januari 1952 was er de officiële overdracht van het vsq 1. Op die dag droeg de commandant van Hr.Ms. Karel Doorman, de ktz G. Koudijs, het vsq 1 over aan de Gouverneur van de Nederlandse Antillen.
Dit betrof de Fireflies 16-6, 7, 11, 17, 19, 25, 26, 28 en 30 en de trainers L-11, 12, 14 en 15.

Het daarbij behorende personeel werd ondergebracht op de Marinebasis Parera.
Samen met eenheden van het Korps Mariniers en het stationschip werd het squadron ingezet voor de externe verdediging van de Nederlandse Antillen.

Na deze overdracht defileerde een compagnie vlootpersoneel voor de Gouverneur, onder de muzikale begeleiding van de muziekkapel van de MLD. Deze waren speciaal voor deze gelegenheid geëmbarkeerd aan boord van het vliegkampschip.

Het hoofddoel van deze reis was hiermee afgerond voor het vliegkampschip.

(foto 7374) De officiele overdracht van het vsq 1 aan de Gouverneur van de Nederlandse Antillen op het vliegveld Hato. Foto internet.

(foto 7375) De aangetreden gewapende wacht tijdens de overdacht van het vsq 1 op het vliegveld Hato. Foto internet.

Vanaf 30 januari 1952, na de overdracht van het vsq 1 op het vliegveld Hato, werd het oefen smaldeel 8 samengesteld.

Na deze overdracht werd er vanaf woensdag 30 januari 1952 geoefend in de Caribische wateren door de Doorman en de aldaar gestationeerde fregatten Hr.Ms. Willem van der Zaan en Ceram als oefensmaldeel 8, onder commando van de ktz. G. Koudijs.

Dit betrof dus Hr.Ms. Karel Doorman, aangevuld met de station schepen Nederlandse Antillen, Hr.Ms. Willem van der Zaan en Ceram.
Door dit smaldeel werd druk geoefend in de Caribische wateren.
Hr.Ms. Willem van der Zaan, als enige schip van de Willem van der Zaan klasse, gebouwd op de werf van de Amsterdamse Droogdok Maatschappij.
Hr.Ms. Ceram, het ex-korvet HMAS Burnie van de Australische marine.

Beide schepen waren voor 2 jaar gestationeerd in de Nederlandse Antillen en hadden al eerder kennis gemaakt met het vliegkampschip.

(foto 7376) Hr.Ms. Willem van der Zaan loopt een haven binnen. Het schip is hier voorzien van het pennant F824. Foto internet.

(foto 6977) Hr.Ms. Willem van der Zaan met het pennanr N82 naast Hr.Ms. Karel Doorman.

(foto 0275) Hr.Ms. Ceram met het pennanr F815 loopt een haven binnen en wordt vanaf een sleepboot gade geslagen.

(foto 2135) Ook Hr.Ms. Ceram, maar nu met het pennant M815, maakte al eerder kennis met Hr.Ms. Karel Doorman.
Foto ontvangen van Herman ter Stege.

Op maandag 4 februari 1952 om 11.00 uur werd de commandovlag van de smaldeelcommandant F.T. Burghard gehesen aan boord van de torpedobootjager Hr.Ms. Banckert.

Dit smaldeel 5 bestond verder uit het vlaggeschip de torpedobootjager Hr.Ms. Banckert met als commandant de ltz 1 A.J.Schouwenaar, de fregatten Hr.Ms. De Zeeuw met als commandant ltz 1 P.J.S. De Jong, Hr.Ms. Van Zijll met als commandant kltz J.A. Bientjes, de onderzeeboten Hr.Ms. Tijgerhaai met als commandant ltz 1 R. van Wely en Hr.Ms. Zwaardvis met als commandant ltz 1 H.R. Reitsma.

Hierna ontmeerden de twee fregatten Hr.Ms. Van Zijll en De Zeeuw en stoomden op naar open zee.
Hierna volgden oefeningen op de Noordzee met enige Harpoon vliegtuigen vanaf het MVKV.
Om 14.00 uur ontmeerde ook de Banckert en stoomde op naar zee.

Aan boord van Hr.Ms. Banckert, Van Zijll en De Zeeuw waren ook 70 man grondpersoneel van VSQ 4 van de MLD ingescheept, alsmede een hoeveelheid bagage en materieel van dit VSQ.
Deze zullen later overstappen aan boord van Hr.Ms. Karel Doorman.
Op een later tijdstip vertrokken vanaf het MVKV acht Fireflies van VSQ 4 en vlogen via Perpignan en Gibraltar naar Frans Marokko om later, na aankomst van de Karel Doorman, aan boord van het vliegkampschip te embarkeren. Dit waren onder andere de Fireflies: P-39, 49, 52, 54, 58 en 61.

In Het Kanaal een rendez-vous van het smaldeel, waarna werd opgestoomd naar Start Bay.
Op dinsdag 5 februari 1952 ging Hr.Ms. Banckert in Start Bay ten anker en bleven de beide fregatten buitengaats.

(foto 0266) Hr.Ms. Banckert, zie onderschrift foto.
Foto ontvangen van Koos Ruijzendaal.

(foto 0267) Hr.Ms. Banckert afgemeerd.

(foto 0211) Hr.Ms. De Zeeuw in volle zee.

(foto 0262) Hr.Ms. Van Zijll in volle zee.

(foto 3399) Een van de twee onderzeeboten die deel uitmaakten van het smaldeel, Hr. Ms. Zwaardvis in volle zee.

(foto 0208) Hr.Ms. Zwaardvis.

(foto 0226) Hr.Ms. Tijgerhaai, de tweede onderzeeboot van het smaldeel.

(foto 3402) Hr.Ms. Tijgerhaai.

(foto 6971) Kaart met daarop Start Bay en Start Point in de omgeving van het welbekende Plymouth, ook wel Plymuiden genoemd door de vele bezoeken van Nederlandse marine schepen.