Op maandag 1 februari 1965 vertrok Hr.Ms. Karel Doorman als vlaggeschip van smaldeel 5 uit de haven van Rotterdam, om deel te nemen aan de NAVO oefening “Pilot Light”.
Eenmaal buitengaats werd rendez-vous gemaakt met de overige smaldeelschepen, Hr.Ms. Drenthe, Amsterdam, Overijssel, Poolster, Dolfijn en Zeehond.
Helaas moest op vrijdag 5 februari 1965 de onderzeebootjager Amsterdam reeds terug keren naar Nederland wegens technische problemen aan boord.
Er was echter nog meer pech en ook de onderzeeboot Dolfijn moest terug naar Nederland.
Aan boord embarkeerden de vsq 4 en 8.
In dit reisverslag opgenomen de gegevens uit de logboeken van de vliegers De Moor en Toorenaar. De daarbij genoemde Tracker nummers waren dus tijdens deze reis met zekerheid aan boord en hebben vanaf de Doorman gevlogen.

Tussen 1 en 5 februari 1965 werd vanaf de Doorman gevlogen met de Grumman Trackers 147, 148, 151, 155 en 165 door de vliegers: De Moor, Toorenaar, De Vries, Doze en Noordam.

Op zaterdag 6 februari 1965 kwamen de overige smaldeelschepen ten anker in de Dornach Firth, gelegen boven de meer bekende Moray Firth waar menigmaal werd geoefend. Opnieuw een tegenvaller voor het beoefenen van de onderzeebootbestrijding, daar ook de onderzeeboot Zeehond moest afhaken en terug moest naar Nederland.

Op maandag 8 februari 1965 was het anker op voor de overgebleven smaldeelschepen en ging het richting Noordzee.

Op dinsdag 9 februari 1965 verliet de onderzeebootjager Hr.Ms. Overijssel het smaldeel 5 om zich te voegen bij het NAVO Matchmaker-squadron.

Tussen 9 en 12 februari 1965 werd vanaf de Doorman gevlogen met de Grumman Trackers 148, 149, 151, 159, 165 en 172 door de vliegers: De Moor, Toorenaar, De Vries, Noordam, Doze Roosjes en Muizer.

Op vrijdag 12 februari 1965 ging een uitgedund smaldeel voor anker in de Cromarty Firth, nabij Invergorden. Opnieuw een tegenslag voor de bemanning daar het slechte weer het passagieren behoorlijk bemoeilijkte.

De Royal Navy, die een fanfare stuurde, niet om de volksliederen te spelen maar met vrolijke Engelse deuntjes om ons zogenaamd welkom te heten.
Het moet fris zijn geweest want het lijkt erop dat de jongens van 'Jan de Wit' in hun blauwe Marine-truien speelden.
Onder de voetbalfoto geen enthousiast onderschrift: 'Invercorden 12-14 februari 1965 voetbal tegen Tiger'
Daar was reden voor, want die tijger besprong ons, en werd aangemoedigd door meegenomen rauwe 'limeys', brallend-en schreeuwende Tiger opvarenden.
In hun elftal school een dubbel portie Sturm-und-Drang, en ze schoffelden als in hun Engelse volkstuinen.
Allemaal niet erg als we het signaal maar hadden opgevangen en door hadden gegeven
aan b.v. Johan Cruijff & Co, dan hadden we nu niet met een achterhaalde 'Hollandse School' gezeten.
Ook wij hadden geen Messi of iets wat daar op leek....en ik geloof dat het 1-5 is geworden....we hebben het ondergaan, ongeveer zoals het Nederlands elftal van 2015, en gingen 's avonds weer gewoon passagieren.

Tekst en onderstaande foto’s (7122, 7123, 7124 en 7125) ontvangen van Jan Nusteleijn.

(foto7122) De fanfare als welkom.

Hieronder de ‘sportieve’ ontmoeting tussen de voetballende opvarenden van het Nederlandse smaldeel 5 en de bemanningsleden van de Britse kruiser HMS Tiger. Dit waren veelal terug kerende gebeurtenissen in buitenlandse havens, onderlinge sportwedstrijden van het smaldeel of tegen de gastheren van het bezoekende land.

(foto 7123) Opname tijdens deze voetbalwedstrijd. Op de foto meen ik mijzelf te herkennen in een toch sierlijke actie, maar keek ik om mij heen, dan was haast geboden, van alle kanten dreigde er totale insluiting, terwijl een gemene sliding reeds was ingezet.

(foto 7124) Het brullende publiek voor de voetballers van HMS Tiger langs het veld.

(foto 7126) Opname uit 1963 van de Britse kruiser HMS Tiger.
Foto internet.

(foto 7125) Opname van enkele opvarenden van smaldeel 5 op de wal in Invergorden. Op de achtergrond HMS Tiger, zie bovenstaande foto.

Op maandag 15 februari 1965 was het weer anker op voor de smaldeelschepen. In de daarop volgende dagen maakte de onderzeeboot Hr.Ms. Zeehond weer rendez-vous met het smaldeel en beschikte men weer over een eigen onderzeeboot voor de oefeningen.

Tussen 15 en 17 februari 1965 werd vanaf de Doorman gevlogen met de Grumman Trackers 148, 165 en 172 door de vliegers: De Moor, Toorenaar, De Vries, Muizer en Van Crugten.

Op donderdag 18 februari 1965 arriveerde het smaldeel in de Firth of Forth nabij Rosyth. Hier werden voorbereidingen getroffen met de andere NAVO deelnemers voor de oefening “Pilot Light”. Op deze 18e februari werd door alle smaldeelschepen en de NAVO partners van top gevlagd ter gelegenheid van de verjaardag van HKH Prinses Christina, waarvoor de smaldeelcommandant zijn dank overbracht aan de buitenlandse schepen.

(foto 3234) De Firth of Forth brug nabij Rosyth, waar menig Nederlands marine schip onderdoor is gevaren.
Foto ontvangen van Jaap de Moor.

Terwijl de Doorman voor anker lag bij Rosyth, moest met spoed een opvarende naar huis in Nederland. De vader van een vliegtuigmaker van vsq 8 lag zeer slecht. Er is toen besloten om hem per Grumman Tracker weg te brengen naar de wal. Door middel van een andere Tracker, met als vlieger de sgtv Ferry Gonggrijp, is het vliegkampschip zodanig gedraad om het anker dat er een vrije baan was voor aan katapultstart. Dit was een uitzonderlijke situatie. Hierna is de Tracker 159 door middel van de katapult afgeschoten terwijl het vliegkampschip voor anker lag. De betrokken vliegtuigmaker is helaas ook zelf, op veel te jonge leeftijd, aan een enstige ziekte overleden.

(foto 7236) Opname van de katapultstart door de Tracker 159, terwijl de Doorman voor anker ligt. Op de achtergrond HMCS Bonaventure die eerst in de start richting voor anker lag. Door de Doorman te draaien om zijn anker werd een vrij startrichting verkregen.

(foto 7235) Foto van een citaat uit het boek “De Dikke Boot” van Arie Hoog. Door het schip te verhalen rond zijn anker, werd Ferry gekwalificeerd als HMK (hoofd machinekamer).

Wie weet wie de bemanning van de 159 destijds was. Is deze Tracker naar Holland gevlogen of is de vliegtuigmaker afgezet op een vliegveld aan de wal in de omgeving van Edinburgh. Gaarne een mail naar de webmaster.

Op maandag 22 februari 1965 vertrokken uit de Firth of Forth, om deel te nemen aan de oefening ‘Pilot Light”, de navolgende schepen: 1 vliegkampschip, 1 kruiser, 3 tankers, 13 jagers en fregatten en 6 onderzeeboten. Deze oefening zou tot woensdag 10 maart 1965 duren.

Tussen 22 februari en 1 maart 1965 werd vanaf de Doorman gevlogen met de Grumman Trackers 148, 149, 151, 155, 159 en 172 door de vliegers: De Moor, Toorenaar, De Vries en Muizer.

Op maandag 1 maart 1965 werd wederom Invergorden aangedaan door het smaldeel voor een korte adempauze. Op woensdag 3 maart 1965 werd weer zee gekozen en de oefening voortgezet.

Tussen 5 en 9 maart 1965 werd vanaf de Doorman gevlogen met de Grumman Trackers 148, 155, 165 en 172 door de vliegers: De Moor, Toorenaar, De Vries en Muizer.

Op de laatste dag van de oefening, woensdag 10 maart 1965, liep het smaldeel de haven van Bergen (Noorwegen) binnen. Meteen gingen de vlaggen van top toen bekend werd gemaakt dat HKH Prinses Margriet zich had verloofd met de heer Pieter van Vollenhoven.

(foto 3260) Hr.Ms. Karel Doorman in de haven van Bergen (Noorwegen).
Foto ontvangen van Jaap de Moor.

Op de laatste dag in Bergen op maandag 15 maart 1965, volgde de nabespreking van deze oefening die werd bijgewoond door Koning Olaf van Noorwegen. Op deze dag embarkeerde aan boord van Hr.Ms. Karel Doorman de commandant der zeemacht, CZMNED SBN L.E.H.Reeser. Hierna werd de haven van Bergen verlaten.

Tussen 16 en 18 maart 1965 werd vanaf de Doorman gevlogen met de Grumman Trackers 147, 149 en 159 door de vliegers: De Moor, Toorenaar, De Vries en Roosjen.

Op dinsdag 16 maart 1965 was de CZMNED aan boord getuige van de 7000ste landing door de sgt vlieger Ferry Gonggrijp met de Grumman Tracker 155, wat de koks aan boord weer extra werk opleverde voor het maken van de gebruikelijke taart.

(foto 0529) De vlieger van de Grumman Tracker 155 Ferry Gonggrijp, wordt op 16 maart 1965 gefeliciteerd met de 7000ste landing aan boord van Hr.Ms. Karel Doorman door de commandant van het schip KTZ R.J. Hordijk. Ferry Gonggrijp was op dat moment sergeant-vlieger.

(foto 0531) De bekende taart wordt aan de vliegers aangeboden. Ferry weet al welk stuk hij wil, terwijl de 2e vlieger hem gewoon door het midden wil delen. Dit aan de ‘hand’ van de zichtbare gebarentaal.

Wie weet de naam van deze 2e vlieger.

Na alle pech welke het smaldeel had achtervold, volgde bij het binnenlopen van de haven van Oslo op donderdag 18 maart 1965 de “genadeklap” doordat het schip bij een uitwijkmanoeuvre met de boeg op een rots liep. Met een schok werden de bemanningsleden, die nog niet wakker waren op deze vroege morgen, gewekt. Gelukkig waren er geen gewonden en kon het schip gewoon afmeren in de haven van Oslo.

(foto 4716) Hier zien we duidelijk de schade aan de boeg, boven de waterlijn, tijdens het afmeren.

Na het weekend werd op maandag 22 maart 1965 weer zee gekozen en voer men rechtstreeks naar Rotterdam voor een “kijkoperatie” in een dok van de werf Wilton Fijenoord.

Op dinsdag 23 maart 1965 debarkeerden de squadrons 4 en 8 voor terugkeer naar Valkenburg en arriveerde de Doorman op donderdag 24 maart 1965 op de Nieuwe Waterweg waar het werd opgewacht door slepers van de werf.

Zie ook de afzonderlijk pagina ‘Schade aan boeg’.

Wie o wie is in het bezit van meer logboeken (of kopiën) betreffende de Grumman Trackers en/of de Sikorsky helikopters tijdens hun embarkatie aan boord van de Doorman.