Geschiedenis van het vliegkampschip.
Hr.Ms. Karel Doorman (R81) was oorspronkelijk genaamd HMS Venerable (R63). Het was een van de 10 vliegkampschepen van de Colossus-klasse, welke voor de Engelse marine werden gebouwd. De kiel van deze 10 schepen werd gelegd tijdens de 2e Wereldoorlog, tussen 19 juni 1942 (Colossus) en 27 januari 1943 (Triumph). Vier van deze schepen zijn nog voor het einde van de 2e Wereldoorlog in dienst gesteld en maakten deel uit van het 11e Aircraft Carrier Squadron. Dit waren HMS Colossus (R15), HMS Glory (R62), HMS Vengeance (R71) en HMS Venerable (R63). Verschillende van deze schepen zijn door de Engelse marine verkocht of uitgeleend aan marines van andere naties. Het betrof de navolgende schepen.
HMS Colossus (R15) is in 1946 in dienst gesteld van de Franse marine onder de naam FS Arromanches. Onder deze naam is ook een modelbouwdoos uitgebracht van het vliegkampschip. Deze bouwdoos is weer de basis geweest voor een bouwset, met aanvullingen, voor een model van Hr.Ms. Karel Doorman na de grote verbouwing, dus met nieuw eiland en hoekdek. Voor fotos van dit model zie foto’s modelbouw. Deze oorspronkelijke Colossus is in 1978 gesloopt.
HMS Vengeance (R71) is uitgeleend geweest aan de marine van Australië als HMAS Vengeance. Op 12 december 1956 verkocht aan Brazilië en daar in dienst gesteld als NAeL Minas Gerais (A11). Van juni 1957 tot december 1960 verbouwd met o.a. hoekdek bij de werf van Verolme op Rozenburg (Rotterdam). Op 6 december 1960 weer in dienst als vlaggeschip van de Braziliaanse marine. Bij een reparatie 1995-1996 van de katapult is gebruik gemaakt van de oude katapult van de “25 de Mayo” ofwel onze oude “Karel Doorman”. Op 16 oktober 2001 is de NAeL Minas Gerais uit dienst gesteld.
HMS Venerable (R63) is in 1948 verkocht aan de Nederlandse marine en in dienst gesteld onder de naam Hr.Ms. Karel Doorman. In 1968 verkocht aan de Argentijnse marine en daar in dienst gesteld onder de naam ARA Veinticinco de Mayo. Het schip werd al geruime tijd niet meer gebruikt en werd in 1999 uit dienst gesteld. Onze oude Doorman zou hierna in 2000 zijn gesloopt op een strand in India.
(foto 0060)
HMS Warrior (R31) is uitgeleend geweest aan de marine van Canada en werd in 1958 verkocht aan de marine van Argentinië en aldaar in dienst gesteld onder de naam ARA Independencia. Dit schip zou in de jaren 70 zijn gesloopt.
(foto 0061)
Tijdens het inschieten van de katapult te Portsmouth in 1967, lag aldaar in de haven afgemeerd een vliegkampschip van de Colossus-klasse. Gezien de sloopdatums van de andere Engelse vliegkampschepen van deze klasse, is dit vermoedelijk de HMS Triumph geweest.
(foto 0062) Opname in de haven van Portsmouth in 1967 en het betreft hier op de foto hoogst waarschijnlijk HMS Triumph.
Aanvulling door Koos Ruijzendaal: Vanaf het vliegkampschip Leviathan werden 2 stoomhouders overgezet naar de Doorman, nadat in de stoomhouders van de Doorman in 1965 haarscheuren in waren ontdekt. Vanaf dit schip ook enkele bijzondere afsluiters gedemonteerd als reserve voor de Doorman, daar deze nergens anders te verkrijgen waren. Dit is gedaan door een groep machinisten van de Doorman, waaronder Koos zelf. Ze maakten toen van de gelegenheid gebruik om dit schip, dat nog in de originele staat verkeerde,verder te verkennen. Aan boord van de Leviathan (Majestic class) kon men blindeling de weg vinden. Met uitzondering van de bewapening was dit schip identiek aan de Colossus-class. Men was verbaasd over de verbeteringen en veranderingen die de Doorman had ondergaan tov van dit opgelegde vliegkampschip. Het overzetten van de ketels heeft vermoedelijk plaats gevonden in Plymouth in 1965/1966.
Technische gegevens Colossus-klasse.
Max. waterverplaatsing
|
18.040 - 18.300 ton
|
Lengte
|
192,02 meter
|
Vliegdek
|
211,84 meter
|
Breedte
|
24,38 meter
|
Diepgang
|
7,01 meter
|
Voortstuwing
|
4 Admiralty 3-cilinder stoomketels
|
|
2 Parsons geared turbines
|
Vermogen
|
40.000 PK
|
Max. vaart
|
25 knopen (46 km/uur)
|
Bemanning
|
1300 incl. vliegdienst
|
|
Van deze Colossus-klasse vliegkampschepen is in 2004 ook de laatste gesloopt. Dit betreft de oorspronkelijke HMS Vengeance (R71), laatst in dienst geweest bij de Braziliaanse marine als NAeL Minas Gerais (A11). Zie voor bijzondere foto’s de link “The Last Farewell” aan het eind van deze pagina.
(foto 0063)
De Braziliaanse marine heeft het schip te koop aangeboden, mits het behouden blijft als uniek erfstuk en niet gesloopt wordt.
(foto 0064)
Deze aktie om haar te behouden als museumschip is mislukt. Ook dit laatste vliegkampschip van de Colossus-klasse is in 2004 naar India versleept en daar op het strand gezet om gesloopt te worden.
(foto 0065)
Hieronder een overzicht van alle 10 schepen uit de Colossus-klasse. Helaas zijn alle vliegkampschepen uit deze klasse nu gesloopt. De laatste, NAeL Minas Gerais, in 2004 op een strand in India, net als onze oude Doorman.
Nr.
|
Naam van het schip
|
Kiel gelegd
|
Werf
|
Te water
|
In dienst
|
Land
|
Gesloopt
|
R15
|
HMS Colossus
|
19-06-42
|
Vickers Armstrong
|
30-09-43
|
16-12-44
|
Engeland
|
|
R95
|
FS Arromanches
|
|
|
|
|
Frankrijk
|
1978
|
|
|
|
|
|
|
|
|
R62
|
HMS Glory
|
27-08-42
|
Harland & Wolff
|
27-11-43
|
02-04-45
|
Engeland
|
1961
|
|
|
|
|
|
|
|
|
R63
|
HMS Venerable
|
03-12-42
|
Cammel Laird
|
30-12-43
|
17-01-45
|
Engeland
|
|
R81
|
HrMs Karel Doorman
|
|
|
|
1948
|
Nederland
|
|
|
ARA 25 de Mayo
|
|
|
|
1968
|
Argentinië
|
2000
|
|
|
|
|
|
|
|
|
R71
|
HMS Vengeance
|
16-11-42
|
Swan Hunter
|
23-02-43
|
15-01-45
|
Engeland
|
|
|
HMAS Vengeance
|
|
|
|
1952
|
Australië
|
|
A11
|
NAeL Minas Gerais
|
|
|
|
1956
|
Brazilië
|
2004
|
|
|
|
|
|
|
|
|
R51
|
HMS Perseus
|
01-01-43
|
Vickers Armstrong
|
26-03-44
|
19-10-45
|
Engeland
|
1958
|
|
|
|
|
|
|
|
|
R31
|
HMS Warrior
|
12-12-42
|
Harland & Wolff
|
20-05-44
|
1945
|
Engeland
|
|
R31
|
HMCS Warrior
|
|
|
|
1946
|
Canada
|
|
|
ARA Indenpendencia
|
|
|
|
1958
|
Argentinië
|
1970
|
|
|
|
|
|
|
|
|
R76
|
HMS Pioneer
|
02-12-42
|
Vickers Armstrong
|
20-05-44
|
08-02-45
|
Engeland
|
1954
|
|
|
|
|
|
|
|
|
R64
|
HMS Theseus
|
06-01-43
|
Fairfield
|
06-07-44
|
09-02-46
|
Engeland
|
1962
|
|
|
|
|
|
|
|
|
R68
|
HMS Ocean
|
08-11-42
|
Stephan
|
08-07-44
|
08-08-45
|
Engeland
|
1962
|
|
|
|
|
|
|
|
|
R16
|
HMS Triumph
|
27-01-43
|
Hawthorne Leslie
|
02-10-44
|
09-05-46
|
Engeland
|
1981
|
|
|
(foto 5528) Arromanches in 1978.
(foto 5529 HMS Glory.
(foto 5530) HMS Vengeance.
(foto 3174) Luchtfoto van de werf Cammel Laird te Birkenhead. Hier werd de kiel gelegd voor HMS Venerable, later Hr.Ms. Karel Doorman.
(foto 3175) Nogmaals een luchtopname opname van de Cammel Laird werf te Birkenhead.
|