Buiten de standaard beroepsopleiding, waren er voor verschillende functies aan boord ook bijzondere externe opleidingen. Een van deze opleidingen was dat van brandweerman voor de dekparty aan boord van de Karel Doorman en op de vliegkampen aan de wal. Van deze opleiding foto's en informatie ontvangen van Willem Veldhuizen.

De opleiding tot brandweerman werd gegeven bij de Luchtmacht Electronische en Technische School op de vliegbasis Deelen, gelegen iets ten noorden van Arnhem. De klassen voor deze opleiding waren van 1960 tot 1968 bedoeld voor zowel de vliegkampen van de MLD als voor aan boord van de Doorman. Vanaf 1983 werd dit de beroeps brandweer marine. Ik herinner me uit die tijd nog de chef van de dekparty sgt.vliegtuigmaker-algemeen Bull Dekker en de matroos Frans Bollen. De sgt. Dekker had een grote snor, die droeg hij vanwege een misvormde lip (litteken), ten gevolge van een crash omstreeks 1960. De eerste opleiding tot brandweerman duurde 3 maanden tijdens een dagopleiding, voor brandmeester was dat 4 maanden. De ploeg werd samengesteld uit dienstplichtigen (hulpvliegtuigmakers) en dienstvakken uit de dekdienst, waarvan de diensttijd toen 21 maanden was. Ook werden er enkelen geselecteerd uit beroeps met de dienstvakken vliegtuigmaker algemeen, vliegtuigmaker metaalbewerker en vliegtuigmaker bekleders. De brandweer opleiding werd toen ook gegeven bij de KLU op de LETS in Schaarsbergen, dat was in die tijd de beste brandweerschool van Europa. Na de opleiding werd men geplaatst op MVK de Kooi, MVK Valkenburg of op Hr.Ms. Karel Doorman.Tot 1962 kon men ook geplaatst worden in Nederlands Nieuw-Guinea.

Een korte uitleg van het werk aan boord van de Doorman door de brandweerploeg van de dekparty. Aan boord van de Doorman werd de indeling gemaakt door bureau vliegdienst. De vliegdekparty draaide tijdens vliegen met in totaal 24 man in 3 ploegen van 8 man, waarvan 1 ploeg tijdens vliegen volledig in het pak stand-by stond. De anderen gingen terstond naar hun aangegeven posities als de omroep een signaal, bv crash aan dek of brand op het vliegdek. Als er niet werd gevlogen regelde bureau vliegdienst de wachtlijsten. De functies waren dan onder andere, uitkijk hangaar waarbij 1 uitkijk voor hangaar A, 1 voor B en 1 voor C. Deze delen van de hangaar konden worden gescheiden door middel van grote brandwerende rolgordijnen. Verder 1 uitkijk vliegdek, hangaar controlepost en 1 onderofficier met 2 man in de vliegcentrale in het eiland. Als de Doorman aan de kade lag of op de werf werden we ingedeeld als brandwacht of bij de NBCD. Aan de brandweer opleiding en hun specialisatie werd weinig ruchtbaarheid gegeven. Er werden veel vliegtuigen “opgestookt” en dat is nu niet meer mogelijk, de risico's en de vakbekwaamheid werd onderschat. Het was een fysiek zware opleiding. Men zat destijds niet op pottenkijkers te wachten. In die tijd moesten we brandende auto's leren blussen, tankwagens met soms meer dan 3000 liter zeer brandbare vloeistoffen, met behulp van poederaanhangers met 250 kg bluspoeder, die werd bediend door 2 man in 100% wollen crashpakken. Men moest uit een (canopy) cockpit van een dummy vliegtuig een dummy piloot eruit halen binnen 2 minuten. Dat was ook de examen eis. In die tijd moest men ook de schietstoel veilig stellen, zodat de piloot er veilig uitgehaald kon worden. Alle soorten en types vliegtuigen werden opgestookt en daar bleef weinig van over. In een minimum van tijd had men een maximale vuurbelasting en in enkele minuten was er weinig van het vliegtuig over. Men moest al het materiaal kennen en er blindelings mee kunnen werken en verder elkaar ook blindelings kunnen vertrouwen, de teamgeest was een belangrijke factor. Een zware tijd waar ik me zelf vaak ben tegen gekomen om bij een temperatuur van 1000 graden Celsius een gestruikelde leerling uit zijn benarde positie te redden. Alle vakken werden zowel met een theoretisch als praktich examen afgesloten.

Tijdens mijn opleiding in 1962 waren de sgt. Piet Souer en sgt. Borghols van de KLU mijn klasse instructeurs. De sgt. H. Krevel was in 1965 chef brandweer op het MVK de Kooi en later omstreeks 1975 als vakbaas hoofd brandweer op MVK Valkenburg.

Willem Veldhuizen.

Wie herinnert zich deze en/of andere personen en gebeurtenissen mbt de brandweer van de dekparty. Reacties gaarne per mail naar de webmaster.

(foto 6072) Een klassefoto tijdens de opleiding tot brandweerman. 2e van links is Bertus de Boer en had het dienstvak kok en was brood bakker aan boord van de Doorman, 2e van rechts is Willem Veldhuizen en had het dienstvak vliegtuigmaker metaalbewerker. Dit is de laatste klas van de marine die de opleiding aan de LETS volgde.

Het leren blussen met de handblussers.

(foto 6046) Het aanvallen en blussen van een hoger gelegen vuur. Dit was het nabootsen van een gasbrand.

(foto 6047) Het aanvallen van een groter vuur op de grond. Dit was het nabootsen van een gesprongen brandstofleiding.

(foto 6048) Druk bezig om de vlammenzee terug te dringen. Een vloeistof oppervlakte brand blussen met poeder.

(foto 6049) Het vuur is bijna bedwongen.

(foto 6050) Er waren kennelijk schoolkinderen uitgenodigd. Op de achtergrond een Grumman Tracker van de MLD.

Het leren blussen met behulp van de water nevelstraal.

(foto 6051) Er is opnieuw een groot vuur gemaakt voor de aanpak met zwaardere middelen. Links de marine crashtender internationaal.(deze was alleen bij de marine in gebruik).

(foto 6052) Hier gaat men het vuur te lijf door middel van een water nevelstraal.

(foto 6054) De afsluiter van het verdeelstuk wordt open gedraaid en op de volgende foto zien we dat de slang op druk is.

(foto 6053) De instructeur van de Luchtmacht Rinus van Kooten beoordeeld kennelijk de aanpak door de leerlingen.

(foto 6055) Met behulp van twee nevelstralen is het vuur bijna geblust.

(foto 6056) De kuil met brandende vloeistof is gedoofd en de afsluiter wordt weer dicht gedraaid, een instructeur bekijkt het geheel nog eens van dichtbij. Op de achtergrond is de neus zichtbaar van de P-267.

Het gebruik van poeder bij het blussen.

(foto 6064) Hier wordt het vuur bestreden met behulp van een Unimoc P500 voertuig met poederblusser. P500 geeft aan dat het voertuig kon beschikken over 500 kg poeder.

(foto 6081) De Unimog reddings- en blusvoertuig P500 ? BCF 50. Dit voertuig werd gebruikt voor A. het verrichten van reddingswerkzaamheden bij vliegtuigongevallen en B. voor het bestrijden van vliegtuig-, vloeistof-, en/of gasbranden. Het beschikte over 500 kg bluspoeder voor het poederkanon of twee 30 mtr hogedrukslangen met poederpistool en verder over 50 kg BCF (broomchloordifluormethaan, dat sinds 1-1-2004 niet meer mag worden gebruikt) voor gebruik met 30 mtr hogedrukslang met bluspistool. Aan boord van de Doorman beschikte men uiteraard niet over een dergelijk voertuig, maar met de hand verplaatsbare poederbluswagens.

Het leren blussen door middel van schuim.

(foto 6065) Hier is de romp van een vliegtuig in brand gestoken. We zien links van de kapitein Kees Endeveld, het hoofd van de brandweerschool, nog juist de neus. Het overige deel is door het vuur niet te zien.

(foto 6066) Nog even en men kan tot de aanval overgaan.

(foto 6067) Een dikke rookkolom stijgt op. Deze rookwolken leidde tot grote ergernissen van de omwonenden.

(foto 6068) De aanval wordt ingezet met behulp van een schuimkanon welke is gemonteerd op de crashtender internationaal.

(foto 6069) Langzaam nadert de crashtender de brandhaard, terwijl het vliegtuig wordt bedolven onder het schuim.

(foto 6070) Met behulp van een brandslang wordt het staartstuk (na)geblust. We zien nu duidelijker de contouren van het vliegtuig.

(foto 6071) De slangen kunnen weer worden afgekoppeld.