(foto 7563) Sea Hawks vliegen in formatie over de Doorman alvorens te gaan landen aan boord van het vliegkampschip.
Foto ontvangen van Jaap de Moor.

(foto 7564) Na de demo vormen de Sea Hawks op tot rechts achter elkaar in de ‘Echelon Starboard’ formatie in de landingsrichting (de koers van het vliegkampschip) en ‘Breaken’ ieder met een interval van 30 seconden. Hierna vliegen ze elk hun eigen circuit om met kleine intervallen achter elkaar te gaan landen. De eerste Sea Hawk zien we bij de rode pijl.

(foto 7565) De Sea Hawks in de ‘Echelon Formatie’ aan stuurboord op weg naar de ‘Break”.

(foto 7566) Nogmaals de Sea Hawks in de ‘Echelon Formatie’ zie ook het landingcircuit met schema bij de Grumman trackers.

Hier onder een animatie van de landing van een Sea Hawk aan boord van de Karel Doorman en de assistentie van de paai meteen na de landing.

(anim 5789) Een korte animatie van de landing van de Sea Hawk 51 aan boord van de Doorman.

De Hawker FGA-50 Sea Hawk aan boord van de Karel Doorman was uitgerust met een schietstoel. Dat was een Martin-Baker stoel waar Engeland heel trots op was begin jaren vijftig.

Alleen voor gebruik in de lucht om op hoogte uit de cockpit te kunnen komen bij een calamiteit.
Maar een levensgevaarlijk ding op de grond.

Een ontploffing stootte de stoel naar buiten. Die ploflading moest voor aanvang van een vlucht op scherp gesteld worden. Dat gebeurde door de paai van de Sea Hawk, wanneer de vlieger helemaal ingegespt zat. Uit oogpunt van veiligheid, hij kon zittend niet bij de scherpstel handle.

Het betekende dat na de landing een omgekeerde volgorde moest worden aangehouden.

Het eerste wat de paai deed als de kist in de ‘range’ kwam (zowel aan boord van de Doorman als op het vliegveld Valkenburg) was de ‘safety pin’ plaatsen bovenop de schietstoel. Dan was het voor de vlieger niet meer mogelijk de schietstoel te activeren. De ‘safety pin’ was in een bakje geplaatst, dat gemonteerd zat aan de zijkant van de schietstoel. Het laatste was de paai deed voordat de kist uit taxiede, was de ‘safety pin’ verwijderen, aan de vlieger tonen dat de pin verwijderd was en deze in het bakje plaatsen opzij van de schietstoel.

Dat de paai tegen de kist opklimt en de kap alvast opent is niet omdat hij de vlieger zo aardig vindt, maar zuiver en alleen om eerst de schietstoel ‘dood’ te maken, voordat er bewegingen in de cockpit gaan plaats vinden.

Pas hierna mag de vlieger opstaan.

De paai is wel zo vriendelijk om des vliegers voeten naar de uitklapbare stepjes te geleiden en ze er in te plaatsen. Eerst de bovenste en daarna de onderste. Bij het uitstappen pakte de paai de vlieger bij zijn linker enkel vast en plaatsten zijn voet op de bovenste step, die de paai reeds had geopend. Idem met de rechter voet op de onderste step.

Er bestonden trapjes (als deel van de gronduitrusting) die je over de cockpit rand kon hangen, maar deze werden niet of nauwelijks gebruikt.

De in- en uitstapklepjes bevinden zich onder aan de twee zwarte verticale lijnen op de romp en alleen aan de bakboord zijde van de Sea Hawk. Aan stuurboord uitstappen leidde tot een onaangename smak op het vliegdek.

Tekst van Jaap de Moor en Gerard Oukes

Hieronder nog enkele foto’s, deels uit de animatie, voor een nadere uitleg.

(foto 5787) Opname van de  Sea Hawk 50 meteen na de landing. We zien hier dat de “footsteps” aan de onderzijde van de zwarte strepen (hoog en laag) nog niet zijn uitgeklapt.

(foto 5788) Hier zien we nogmaals de zwarte verticale stepen aan deBB zijde van de Sea Hawk. Ook hier zijn de steps ingeklapt.

(foto 5373) Op deze foto van de 71 zien we duidelijk bij de rode pijlen de uitgeklapte “footsteps” waar zowel de vlieger als de paai gebruik van maakten om in of uit het vliegtuig te stappen. Op deze foto de ltzv Guus Hagdorn.

(foto 0824) Ook hier zien we bij de rode stippen dat de steps van de 57 zijn uitgeklapt

4616-1 De blokken-paai staat gereed. 4616-2 Ook de paai van de 51 staat gereed. 4616-3 De paai klapt de steps uit. 4616-4 De paai klimt via de steps naar de cockpit. 4616-5 De paai doet zijn werk in de cockpit. 4616-6 Nu mag de vlieger opstaan en uitstappen. 4616-7 De paai helpt de vlieger met de steps te vinden. 4616-8 De vlieger is veilig uit de cockpit geholpen en beide staan weer op het vliegdek.

(foto serie 4616) Verduidelijking aan de hand van foto’s uit de eerdere animatie van de landing van Sea Hawk 51.

Er waren ook bijzondere redenen om een vlieger uit zijn kist te helpen.

Al ver vóór de Bijlmerramp werden er " mannen in witte pakken" gesignaleerd....

ABCD heette toen nog geen NBCD, maar het besef dat er nucleaire wapens bij een conflict gebruikt zouden kunnen worden begon te dagen in 1959.
En dus ook dat er mogelijk door nucleaire fall-out gebieden gevlogen moest worden.
Met  als gevolg dat er wel eens een besmette Seahawk zou kunnen oplanden...
Als dan voor oefening ook nog gespeeld wordt dat de vlieger gewond is, ( en dus met schier onmenselijke inspanning geland is, de held ), is het noodzakelijk dat de reddingsploeg gekleed gaat in "witte pakken".

Dat bemoeilijkt de operatie om de vlieger uit de cockpit te tillen behoorlijk.

De leiding gevende officier, --of arts--, dat is niet duidelijk, begint namelijk nadrukkelijk op zijn horloge te kijken omdat hij geen greep op de situatie kan krijgen.
Uiteindelijk wordt de vlieger horizotaal afgevoerd, vermoedelijk naar de ziekenboeg--asperientje en zachte voeding...

Uit deze reeks blijkt ook dat leidinggevende officieren en VDO's niet besmet kunnen raken, gezien hun gewone dienstkleding!
De VDO met zijn kort daarvoor in de States bemachtigde gele baseball cap is Ltz Moekardano.

zie foto-serie hieronder.

(foto-serie 4603) Foto’s (uit film) en tekst ontvangen van Jaap de Moor.

Zie ook de pagina Sea Hawk in de landing met foto’s van Sea Hawks tijdens en meteen na de landing aan boord van de Doorman.